Rạng sáng ngày 3 tháng 4 năm 2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố mức thuế đối ứng 46% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, gây bất ngờ cho cộng đồng doanh nghiệp.
Theo PGS-TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế, Mỹ sử dụng công thức tính thuế đối ứng như sau:
Thuế đối ứng = 1/2 x (Thâm hụt thương mại / Giá trị xuất khẩu của nước đó sang Mỹ)
Cụ thể, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt 136,6 tỷ USD, trong khi nhập khẩu từ Mỹ là 13,1 tỷ USD, dẫn đến thâm hụt thương mại 123,5 tỷ USD, tương ứng 90% (123,5 tỷ USD / 136,6 tỷ USD). Do đó, mức thuế đối ứng được tính là khoảng 45%, nhưng Mỹ quyết định áp dụng mức 46%.

Tương tự, Campuchia xuất khẩu vào Mỹ 12 tỷ USD và nhập khẩu 0,3 tỷ USD, dẫn đến thâm hụt 11,7 tỷ USD (97,5%), và bị áp thuế đối ứng 49%. Indonesia xuất khẩu 28 tỷ USD, nhập khẩu 10,1 tỷ USD, thâm hụt 17,9 tỷ USD (64%), với mức thuế đối ứng 34%. Trung Quốc có thâm hụt thương mại với Mỹ là 279 tỷ USD trên tổng xuất khẩu 418 tỷ USD (67%), bị áp thuế đối ứng 34%.
Trong báo cáo, Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng Mỹ áp dụng mức thuế suất tối huệ quốc (MFN) trung bình thấp ở mức 3,3%, trong khi nhiều đối tác thương mại chính như Brazil (11,2%), Trung Quốc (7,5%), Liên minh châu Âu (5%), Ấn Độ (17%) và Việt Nam (9,4%) áp dụng mức thuế MFN trung bình cao hơn.
Theo Thanh Niên