Ngày 2 tháng 4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố mức thuế nhập khẩu áp dụng cho hơn 180 quốc gia, trong đó Việt Nam phải chịu mức thuế 46%.
Trong buổi công bố, Tổng thống Trump mang theo một bảng ghi rõ mức thuế áp dụng cho từng quốc gia. Cụ thể, Anh, Brazil và Singapore sẽ chịu mức thuế 10%; Liên minh châu Âu, Malaysia, Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ bị áp mức thuế từ 20% đến 26%. Trung Quốc và Việt Nam nằm trong nhóm các quốc gia chịu mức thuế cao nhất, lần lượt là 34% và 46%.
Khoảng 30 phút sau khi công bố bảng thuế, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh áp thuế.
Theo CNN trích dẫn từ một quan chức chính phủ Mỹ, các mức thuế này sẽ có hiệu lực từ ngày 9 tháng 4.
Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ chỉ áp dụng mức thuế bằng một nửa so với mức thuế mà các quốc gia khác đang áp dụng đối với Mỹ. Ông nhấn mạnh rằng có thể áp dụng mức thuế cao hơn, nhưng điều đó sẽ gây khó khăn cho nhiều quốc gia, và Mỹ không mong muốn điều đó.
Trên bảng thuế, Nhà Trắng liệt kê mức thuế mà các quốc gia đang áp dụng đối với Mỹ, nhưng không giải thích cách tính các con số này. Ví dụ, theo bảng, Việt Nam, Trung Quốc và Liên minh châu Âu đang áp dụng mức thuế lần lượt là 90%, 67% và 39% đối với Mỹ.
Trước đó, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã thông báo với các nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Thượng viện rằng thuế đối ứng sẽ là “mức trần” mà Mỹ áp dụng với các quốc gia. Mức thuế này có thể giảm nếu các đối tác thương mại đáp ứng yêu cầu của chính quyền Trump.
Tuy nhiên, một số sản phẩm sẽ không bị ảnh hưởng bởi thuế đối ứng. Cụ thể, nhôm, thép, xe hơi và phụ tùng xe hơi đã bị Mỹ áp thuế 25% trước đó sẽ tiếp tục áp dụng mức thuế này.
Các mặt hàng như vàng, đồng, dược phẩm, sản phẩm bán dẫn và gỗ cũng được miễn trừ. Ngoài ra, một số loại năng lượng và khoáng sản không có sẵn tại Mỹ cũng không phải tuân thủ thuế đối ứng.
Tổng thống Trump cũng thông báo rằng từ ngày 5 tháng 4, Mỹ sẽ áp dụng mức thuế nhập khẩu 10% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu. Sau đó, từ ngày 9 tháng 4, các đối tác thương mại lớn sẽ chịu mức thuế đối ứng cao hơn, theo bảng thuế đã công bố.
Trong bài phát biểu ngày 2 tháng 4, ông Trump liên tục ca ngợi thuế nhập khẩu mới, gọi đây là “tuyên bố về sự độc lập kinh tế của Mỹ”. Ông khẳng định rằng việc làm và các nhà máy sẽ quay trở lại Mỹ, đồng thời giá cả cho người tiêu dùng sẽ giảm khi sản xuất và cạnh tranh nội địa tăng lên. “Đó sẽ là thời kỳ hoàng kim của nước Mỹ”, ông tuyên bố.
Tổng thống Mỹ nhấn mạnh rằng ông đang “đặt nước Mỹ lên trên hết” và cho biết các hành động này nhằm bảo vệ những người nông dân Mỹ, những người đã chịu tổn thương bởi các quốc gia khác trên thế giới.
Ngay sau khi ông Trump công bố thuế đối ứng, các chỉ số tương lai của chứng khoán Mỹ giảm mạnh. S&P 500 tương lai giảm 1,7%, trong khi Nasdaq tương lai mất gần 2%, cho thấy nhà đầu tư dự báo thị trường chứng khoán sẽ lao dốc trong phiên giao dịch ngày 3 tháng 4. Giá vàng giao ngay thế giới cũng đạt đỉnh mới ở mức 3.159 USD một ounce.
Hồi tháng 2, ông Trump đã ký biên bản ghi nhớ, yêu cầu các quan chức thương mại Mỹ nghiên cứu chính sách thương mại của từng quốc gia và đề xuất mức thuế tương ứng. Gần đây, ông liên tục ca ngợi ngày 2 tháng 4 là “ngày giải phóng” của nước Mỹ.
Ông Trump cho rằng doanh nghiệp và người dân Mỹ chịu thiệt hại vì các hiệp định thương mại tự do, dẫn đến việc 3.000 tỷ USD hàng nhập khẩu tràn vào Mỹ mỗi năm. Sự mất cân bằng thương mại giữa Mỹ và thế giới khiến thâm hụt hàng hóa của Mỹ lên tới 1.200 tỷ USD.
Ngoài việc giải quyết vấn đề thương mại, ông Trump còn coi thuế nhập khẩu là công cụ để kiềm chế buôn lậu ma túy và người di cư bất hợp pháp vào Mỹ, tăng ngân sách chính phủ và thúc đẩy sản xuất trong nước.
Các chính sách của ông Trump đã khiến căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang. Đến nay, cả Canada, Trung Quốc và châu Âu đều đã công bố các biện pháp trả đũa Mỹ. Niềm tin đầu tư, tiêu dùng và kinh doanh tại Mỹ vì thế cũng sụt giảm.
Các nhà kinh tế học cảnh báo rằng chính sách bảo hộ thương mại sẽ chỉ khiến lạm phát trong nước và toàn cầu tăng lên. Nếu ông Trump tăng thuế nhập khẩu thêm 20%, một hộ gia đình Mỹ sẽ phải chi thêm trung bình 3.400 USD mỗi năm, theo nghiên cứu của Đại học Yale.
Theo báo VnExpress