Trong bối cảnh chính sách siết chặt từ chính quyền Tổng thống Donald Trump, nhiều quốc gia như Liên minh châu Âu (EU), Canada, Nhật Bản và Hong Kong đang tích cực triển khai các chương trình nhằm thu hút nhân tài, đặc biệt là những người rời khỏi Mỹ.
Theo Đài CNN, EU đã công bố kế hoạch đầu tư 500 triệu euro (gần 571 triệu USD) trong ba năm tới để biến châu Âu thành trung tâm nghiên cứu toàn cầu. Một trường đại học ở Marseille, Pháp, đã phát động chiến dịch thu hút các nhà nghiên cứu Mỹ đang chịu áp lực từ chính quyền Trump.
Tại Canada, Viện Nghiên cứu Y tế Quốc gia đã dành 30 triệu USD để thu hút khoảng 100 nhà khoa học quốc tế, trong đó có nhiều người đang làm việc tại Mỹ. Úc cũng triển khai chương trình tuyển dụng nhân tài mới nhằm khuyến khích các nhà nghiên cứu gốc Úc đang làm việc ở Mỹ trở về nước. Bà Anna Maria Arabia, giám đốc Viện Hàn lâm Khoa học Úc, cho biết các nhà nghiên cứu người Mỹ gốc Úc là “những cá nhân được đào tạo bài bản và đầy tài năng, có thể đóng góp đáng kể cho khoa học”.
Ở châu Á, Nhật Bản và Hong Kong đã tuyên bố sẵn sàng tiếp nhận các sinh viên quốc tế bị ảnh hưởng bởi lệnh cấm Đại học Harvard tuyển sinh sinh viên quốc tế do chính quyền Tổng thống Trump áp dụng gần đây.
Theo Hãng thông tấn Yonhap (Hàn Quốc), hiện tượng nhiều quốc gia “tranh giành” nhân tài từ Mỹ là minh chứng cho sức hút toàn cầu của giới nghiên cứu tại “xứ cờ hoa”. Mỹ vẫn là quốc gia chi tiêu lớn cho nghiên cứu và phát triển (R&D), với tổng mức đầu tư đạt 900 tỉ USD vào năm 2023, bao gồm cả khu vực tư nhân và chính phủ. Tính đến nay, Mỹ đã giành hơn 400 giải Nobel ở nhiều lĩnh vực, trong đó khoảng 1/3 do các nhà khoa học nhập cư đóng góp.
Tuy nhiên, thời gian qua, chính quyền Tổng thống Donald Trump liên tục gây áp lực với các trường đại học, đặc biệt là Đại học Harvard – một trong những cơ sở giáo dục danh tiếng nhất nước Mỹ. Ông Trump từng dọa cắt hàng tỉ USD tài trợ liên bang, đồng thời cáo buộc trường này có thái độ thiên kiến chính trị và “bài Do Thái”.
Các chuyên gia cảnh báo những chính sách này có thể khiến nước Mỹ mất đi thế hệ các nhà nghiên cứu trẻ và tài năng. Ông Kenneth Wong, giáo sư về chính sách giáo dục tại Đại học Brown (Mỹ), nhận định: “Mỹ đang mất đi những nhà nghiên cứu trẻ, năng suất và có năng lực cao”.
Theo Hãng tin Reuters, Mỹ sẽ kiểm tra bổ sung với những người xin visa muốn đến Đại học Harvard vì bất kỳ mục đích nào, cho thấy chính quyền ông Trump đang quyết mở rộng cuộc đối đầu với ngôi trường danh tiếng này.
Theo Tuổi Trẻ Online