Ngày 27 tháng 5 năm 2025, Quốc hội đang xem xét dự án Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, trong đó có quy định cấm mua bán dữ liệu cá nhân nhằm ngăn chặn tình trạng lừa đảo ngày càng gia tăng.
Thực trạng mua bán dữ liệu cá nhân
Theo Bộ Công an, thời gian qua đã phát hiện và xử lý nhiều đường dây chiếm đoạt, mua bán dữ liệu cá nhân với quy mô lớn, lên tới hàng nghìn GB dữ liệu, bao gồm cả thông tin nội bộ và nhạy cảm. Đặc biệt, năm 2024 xảy ra vụ tấn công mã hóa dữ liệu kết hợp đánh cắp thông tin cá nhân lên đến 10 terabyte, gây thiệt hại ước tính khoảng 11 triệu USD; 14,5 triệu tài khoản tại Việt Nam bị rò rỉ, chiếm 12% toàn cầu.
Ý kiến chuyên gia
Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI, nhận định dữ liệu cá nhân là “nguồn” của các hoạt động lừa đảo hiện nay, do đó cần phải cấm và xử lý nghiêm. Ông cho rằng việc đưa quy định cấm mua bán dữ liệu cá nhân vào luật sẽ tạo hành lang pháp lý cao hơn, giúp xử lý mạnh mẽ các hành vi vi phạm.
Ông Nguyễn Văn Thứ, Tổng giám đốc An ninh mạng của Tập đoàn Bkav, cho biết việc cấm mua bán dữ liệu cá nhân trong luật cùng với các hình thức chế tài, xử phạt là cơ sở pháp lý cao nhất để ngăn chặn các hành vi trục lợi, lừa đảo. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh cần nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về tầm quan trọng của việc bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Nguy cơ từ rò rỉ dữ liệu nội bộ
Bà Đào Thu Thảo, Giám đốc điều hành Công ty Weed Vina, cho biết số vụ tấn công, đánh cắp dữ liệu từ nhân viên nội bộ đã tăng nhanh trong 5 năm qua. Tại Việt Nam, nhiều trường hợp rò rỉ thông tin xuất phát từ nội bộ doanh nghiệp. Bà cho rằng cần có cơ quan chuyên trách bảo vệ dữ liệu cấp quốc gia để giám sát và kiểm soát việc thực thi của doanh nghiệp.
Quan điểm của Bộ Công an
Tại phiên thảo luận ngày 24 tháng 5, Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an, nhấn mạnh dữ liệu cá nhân gắn liền với quyền con người, quyền nhân thân và quyền riêng tư, không thể coi là hàng hóa thông thường. Ông cho rằng nếu không quy định cấm mua bán dữ liệu cá nhân và có chế tài xử lý nghiêm minh, sẽ phát sinh nhiều phương thức, thủ đoạn hình thành “chợ đen” về dữ liệu cá nhân, gây hậu quả nghiêm trọng và bất an cho người dân.
Theo Thanh Niên